Zgodnie z art. 222 ust. 4 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (dalej jako: „PZP”), Zamawiający przed otwarciem ofert jest zobowiązany do poinformowania o kwocie przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia.
Artykuł powstał we współpracy z Partnerem Kancelarią Sadkowski i Wspólnicy. Poniższy artykuł przygotował dla Państwa radca prawny Michał Szczęsny .
Ww. kwota może stanowić realną przeszkodę do zawarcia umowy nawet dla wykonawcy, którego oferta jest jedyną w postępowaniu, bądź też jest najniższą cenowo ze wszystkich złożonych ofert. Kwota przeznaczona na sfinansowanie zamówienia oddaje możliwości finansowe Zamawiającego w związku z opublikowanym postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego, brak odpowiednich środków uniemożliwia rozstrzygnięcie postępowania i udzielenie zamówienia.
Wykonawcy wielokrotnie jednak wnoszą do Zamawiających o zwiększenie kwoty przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia. Pojawia się pytanie, czy Zamawiający są zobowiązani do uwzględnienia takiego wniosku, a jeśli tak, to w jakim przypadku.
Zgodnie z art. 255 pkt 3 PZP, Zamawiający unieważnia postępowanie w przypadku gdy cena najkorzystniejszej oferty lub oferta z najniższą ceną, przewyższa kwotę jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, chyba że zamawiający może zwiększyć tę kwotę do ceny najkorzystniejszej oferty. W świetle powyższego, zwiększenie kwoty przeznaczonej na sfinansowanie zamówienie stanowi wyłączne, autonomiczne uprawnienie Zamawiającego, co do którego nie może ingerować żaden inny podmiot.
Niemniej może się zdarzyć, że dany Wykonawca pozyska informacje, że Zamawiający posiada odpowiednie środki, bowiem zaoszczędził je w ramach innych części danego postępowania. Orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej (dalej jako „KIO”) w tym zakresie również jednoznacznie wskazuje, iż Wykonawcy nie mogą decydować za Zamawiającego o przeznaczeniu środków na realizację danego zamówienia, nawet gdy mają informację o rzekomych oszczędnościach, czy też wydawałoby się to racjonalne z ekonomicznego punktu widzenia. Jak wskazuje się w orzecznictwie KIO, które zachowuje swoją aktualność na gruncie aktualnie obowiązującego PZP:
„Zamawiający jest dysponentem środków finansowych i decydentem odnośnie wydatkowania tych środków, przy czym decyzja odnośnie zwiększenia kwoty przeznaczonej nie musi być uzewnętrzniona w sformalizowany sposób. Zamawiający nie ma obowiązku poszukiwania źródeł finansowania ponad kwoty, które pierwotnie zabezpieczył, w celu wyboru oferty najkorzystniejszej i zapobieżeniu unieważnieniu postępowania. Uczestnicy postępowania, wykonawcy nie mogą oczekiwać, że zamawiający będzie przesuwał środki przeznaczone na realizację innych części zamówienia, czy zaoszczędzonych w toku postępowania. Bezpodstawnym jest również oczekiwanie, że zamawiający będzie udowadniał, że jego możliwości finansowe nie pozwalają na zwiększenie środków” – wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 14 marca 2018 r., KIO 351/18.
Podsumowując, to Zamawiający jest jedynym decydentem co do wydatkowania danych środków – Zamawiający nie ma obowiązku poszukiwania osobnych źródeł finansowania czy przesuwania środków pomiędzy poszczególnymi częściami postępowania. Co istotne, Zamawiający nie musi w żaden sposób dowodzić, że nie jest w stanie zwiększyć kwoty przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia i odpowiednich środków po prostu nie ma. Wykonawcy z kolei nie mogą zobowiązać Zamawiających do zwiększenia kwoty przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia, co najwyżej mogą w tym zakresie jedynie apelować do Zamawiających.
Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani szczegółowymi informacjami w odniesieniu do wskazanego powyżej zagadnienia, uprzejmie prosimy o kontakt.
Michał Szczęsny, Radca Prawny
Dział Prawa Zamówień Publicznych Kancelarii Sadkowski i Wspólnicy
Michał Szczęsny, radca prawny przy OIRP Katowice. Specjalista z zakresu prawa zamówień publicznych i prawa cywilnego. Z zamówieniami publicznymi związany od początku swojej kariery zawodowej. Doświadczenie zawodowe zdobywał doradzając zarówno zamawiającym jak i wykonawcom. Był odpowiedzialny za kontrolę postępowań o udzielenie zamówień publicznych finansowanych ze środków UE w ramach prowadzonych audytów, a także brał czynny udział w obsłudze prawnej przy realizacji projektów infrastrukturalnych. Posiada również doświadczenie w reprezentacji Klientów przed sądami powszechnymi oraz Krajową Izbą Odwoławczą. Autor publikacji prawnych.